Februari 2013 verscheen online in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) het sublieme boek “De cirkel” van Marja Pinckaers, een hommage aan haar grootmoeder Marie Hertzdahl – Bloemgarten, die 19 april 1943 met Transport XX vanuit Mechelen naar Auschwitz werd gedeporteerd, en de verschrikkingen van het kamp overleefde.
‘BEN JIJ WEL EENS IN AUSCHWITZ GEWEEST?’ e-mailde mijn jongste nichtje Stéphanie. Op mijn ontkennend antwoord kwam prompt de vraag of ik met haar mee wilde.
….
Al jaren dacht ik over een bezoek aan Auschwitz, de plek waar mijn oma, Marie Hertzdahl-Bloemgartenz, bijna twee jaar gevangen had gezeten. Waar mijn grootvader, Salomon Victor Hertzdahl, was vermoord.
….
Ik wilde Blok 10 zien, het experimentenblok, waar mijn grootmoeder ‘werkte’ als Schwester Marie. Daar was zij toeverlaat voor vrouwen op wie de kampartsen de vreselijkste medische experimenten uitvoerden en die ze uiteindelijk ook zelf onderging.
….
Ik wilde die verschrikkelijke gevangenis zien waar mijn oma zo lang verbleef en die ze, wonder boven wonder – ze was immers al zesenveertig jaar toen ze in Auschwitz arriveerde – overleefde. Ook de rails wilde ik zien, waarover in april 1943 het transport XX uit het Belgische Mechelen eindstation Auschwitz binnenliep. Het transport met oma, oom Sylvain en Ima Spanjaard; aan boord. Over datzelfde spoor was mijn opa een jaar eerder gearriveerd in Auschwitz. Weggevoerd vanuit Nederland met één van de eerste transporten uit Westerbork ‘naar het oosten’.
Uit de online uitgave in DBNL: De cirkel. Hommage aan Marie Hertzdahl-Bloemgarten – Marja Pinckaers © 2013 dbnl / Marja Pinckaers
michelvanderburg•com 